در حالیکه بسیاری تصور میکنند خوشبینی یا بدبینی ویژگیهایی ذاتی و غیرقابلتغییر هستند، یافتههای اخیر در روانشناسی مثبتگرا نشان میدهد که میتوان با تمرین و آگاهی، نگرش ذهنی خود را تغییر داد. دکتر مارتین سلیگمن، روانشناس برجسته و از پیشگامان روانشناسی مثبت، معتقد است که بدبینها در مواجهه با اتفاقات منفی، دچار الگوهای فکری خاصی میشوند که شامل سه الگوی اصلی است: شخصیسازی، فراگیر بودن و ماندگاری.
ثبت نام در کلاسهای یوگا آسانا
بدبینها اغلب خود را مقصر اتفاقات میدانند (شخصیسازی)، تصور میکنند تمام ابعاد زندگیشان تحت تأثیر قرار گرفته است (فراگیر بودن)، و شرایط پیشآمده را دائمی تلقی میکنند (ماندگاری). برخی روانشناسان، یک الگوی دیگر نیز اضافه کردهاند: انفعال در برابر مشکلات.
مطالعهای در سال ۲۰۱۱ از سوی دانشگاه UCLA نشان داد که ژن OXTR (گیرندهی اکسیتوسین) با داشتن منابع روانی مثبت نظیر خوشبینی، احساس کنترل، عزت نفس و توانایی مدیریت استرس مرتبط است. افرادی که نسخهی خاصی از این ژن را دارند (نوع A)، ممکن است در برابر استرس حساستر، اجتماعی ضعیفتر و از لحاظ روانی آسیبپذیرتر باشند.
اکسیتوسین، که معمولاً به عنوان «هورمون پیوند و محبت» شناخته میشود، در واقع به عنوان انتقالدهندهی عصبی نیز عمل میکند و در مواقع استرس ترشح آن افزایش مییابد. این هورمون با احساس اعتماد، همدلی، و برقراری روابط سالم در ارتباط است.
تحقیقات نشان میدهد که بدبینی میتواند پیامدهای جدی برای سلامت جسم و روان داشته باشد. بدبینها بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی، اضطراب، بیماریهای قلبی، زوال عقل عروقی، و مشکلات ایمنی هستند. علت این مسئله، سطح بالای هورمونهای استرسی مانند کورتیزول و اپینفرین در بدن آنهاست.
با اینحال، خبر خوب این است که ژنتیک تنها عامل تعیینکننده نیست. بسیاری از افراد میتوانند از طریق تکنیکهایی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT)، تمرین ذهنآگاهی، و بهکارگیری مهارتهای مقابلهای، منابع روانی محافظتکننده خود را تقویت کنند.
دکتر سلیگمن بر پایهی مطالعات علمی، هشت ستون خوشبینی کاربردی را معرفی کرده است که از روانپزشکی، علوم اعصاب، یوگا، فلسفه، و روانشناسی رفتاری الهام گرفته شدهاند. این ابزارها همانند ضربهگیرهای احساسی عمل کرده و در شرایط سخت، به افراد کمک میکنند تا از فروپاشی روانی جلوگیری کنند.
نکتهی کلیدی این است که افراد میتوانند همزمان هم ویژگیهای خوشبینانه و هم بدبینانه داشته باشند. شناخت این دو مسیر درونی و انتخاب آگاهانه برای تغذیهی ذهن با امید، نقشی تعیینکننده در کیفیت زندگی انسان دارد.
منبع: mindbodygreen
دیدگاهتان را بنویسید