یوگا یکی از قدیمیترین و جامعترین سیستمهای فیزیکی و ذهنی است که ریشه در تاریخ هند باستان دارد. این تمرین نه تنها به تقویت بدن کمک میکند، بلکه به دنبال رسیدن به هماهنگی و آگاهی بیشتر در ذهن و روح انسان است. فلسفه یوگا بهعنوان یک مسیر برای رشد معنوی و خودشناسی مطرح شده و مفاهیم عمیقی چون تمرکز، آرامش و اتصال به انرژی جهانی را شامل میشود. در این مقاله از مجله اسانا، به بررسی تاریخچه یوگا و مفاهیم اصلی آن پرداختهایم و ارتباط این فلسفه با سبک زندگی مدرن را مورد تحلیل قرار دادهایم.
فهرست محتوا
خاستگاه یوگا؛ یوگا از کجا آمده است؟
یوگا یکی از کهنترین سنتهای بشری است که ریشههای آن به تمدنهای باستانی هند بازمیگردد. شواهد تاریخی نشان میدهد که یوگا بیش از 5000 سال پیش در تمدن سند-ساراسواتی (Indus-Sarasvati Civilization) شکل گرفته است. کتیبهها و مجسمههای کشفشده از این تمدن، نشاندهنده افرادی در وضعیتهایی مشابه آساناهای یوگا هستند که تأییدی بر قدمت این تمرینات است. اولین اشاره مکتوب به یوگا در متون مقدس هند، ریگودا، دیده میشود.
این متن کهن، علاوه بر سرودهای آیینی، به روشهایی برای دستیابی به آرامش ذهن و تمرکز اشاره دارد. بعدها، یوگا در متون فلسفی مانند اوپانیشادها و بهویژه در بهاگاواد گیتا توسعه یافت، جایی که یوگا بهعنوان راهی برای رهایی معنوی معرفی شد. در دوران کلاسیک، پاتانجلی با نگارش یوگا سوترا، مفاهیم این تمرین را ساختارمند کرد و آن را به هشت بخش یا هشت شاخه یوگا تقسیم نمود. این متون نشان میدهد که یوگا نهتنها یک فعالیت بدنی، بلکه یک سیستم جامع برای رشد ذهنی، احساسی و روحی است.
یوگا در هند باستان؛ اولین نشانههای یوگا در تمدنهای کهن
ابتداییترین سوالی که مطرح میشود این است که فلسفه یوگا چیست؟ بهتر است ابتدا به یوگا در هندوستان بپردازیم. یوگا در هند باستان به عنوان یکی از قدیمیترین و عمیقترین سنتهای معنوی شناخته میشود. ریشههای این علم به بیش از ۵۰۰۰ سال پیش برمیگردد و اولین نشانههای آن در متون مقدس و باستانی هند مانند “وداها” و “اوپانیشادها” مشاهده میشود. در این متون، یوگا نه تنها به عنوان مجموعهای از حرکات بدنی، بلکه به عنوان راهی برای رسیدن به کمال روحی و درک حقیقت وجودی معرفی شده است. در تاریخچه یوگا، این ورزش بیشتر به عنوان یک تمرین معنوی و ذهنی برای رسیدن به آرامش درونی و اتحاد با حقیقت مطلق (براهمانی) در نظر گرفته میشد.
در تمدنهای کهن هند، یوگا به عنوان ابزاری برای تحقق خودآگاهی و مراقبه شناخته میشد و در متون مختلف مانند “یوگا سوترا” یا “پاتانجلی” سیستماتیکتر شد. پاتانجلی با تدوین اصول و روشهای یوگا، این تمرین را به مجموعهای از قوانین اخلاقی، جسمانی، روانی و روحانی تقسیم کرد که برای رسیدن به هدف نهایی یعنی “موکشا” (آزادی از رنج و تجدید حیات) طراحی شده است. به تدریج، این سنت معنوی در هند توسعه یافت و به شیوههای مختلف تقسیمبندی شد.
یوگا در ادیان و مکاتب شرقی
یوگا به عنوان یک فلسفه و تمرین معنوی، در ادیان و مکاتب شرقی نقش مهمی ایفا کرده است. در این راستا، یوگا در سه دین و مکتب مهم شرقی شامل هندوئیسم، بودیسم و جینیسم با تفاوتهای خاص خود ظهور کرده و مسیرهای مختلفی را برای رشد معنوی پیشنهاد داده است. در ادامه، به بررسی تاثیرات و کاربردهای یوگا در این سه مکتب پرداخته خواهد شد:
- هندوئیسم: در هندوئیسم، یوگا یکی از مهمترین شیوهها برای دستیابی به “موکشا” (آزادی از چرخه تولد و مرگ) و “اتحاد با خدا” به شمار میرود. در این دین، یوگا به عنوان یک ابزار معنوی برای پاکسازی ذهن و بدن و دستیابی به روشنبینی و خودآگاهی معرفی میشود. در هندوئیسم، تمرینات یوگا برای رسیدن به روحانیت و همزیستی با انرژی کیهانی ضروری است.
- بودیسم: در بودیسم، یوگا به عنوان ابزاری برای دستیابی به “نیروانا” (آرامش کامل) و رهایی از رنجهای دنیوی شناخته میشود. یوگا در این دین بیشتر بر مراقبه و حضور ذهن تأکید دارد تا بر تمرینات بدنی. “مدیتیشن” (مراقبه) در بودیسم بهویژه در مکتب “تراوادا” و “ماهایانا” اهمیت زیادی دارد. یوگا در این زمینه به معنای توسعه آگاهی، تمرکز ذهن و رهایی از تمایلات دنیوی است.
- جینیسم: یوگا در جینیسم نیز به عنوان مسیری برای پاکسازی روح از آلودگیهای دنیوی و رسیدن به “کیوالیا” (آگاهی مطلق) و “موکشا” (رهایی از چرخه تولد و مرگ) مورد توجه قرار دارد. در جینیسم، یوگا بیشتر بر کنترل ذهن و جسم تمرکز دارد و یکی از اصول اصلی آن “آهیمسا” یا عدم خشونت است. یوگا در جینیسم به پیروی از رفتارهای اخلاقی خاص و مراقبت از جسم و روح بهطور همزمان پرداخته و به فرد کمک میکند تا به آگاهی کامل برسد.
یوگا در هندوئیسم، بودیسم و جینیسم هر کدام با رویکرد خاص خود، بهعنوان مسیری برای رشد معنوی، خودآگاهی و رهایی از رنجهای دنیوی مطرح میشود.
نقش متون کهن در گسترش یوگا
یوگا، به عنوان یک فلسفه و تمرین معنوی، از طریق متون کهن هند بهصورت مدون و سیستماتیک منتقل شده و گسترش یافته است. این متون نقشی اساسی در تعریف مفاهیم، اصول، روشها و بررسی تاریخچه یوگا داشتهاند و به تبیین مسیرهای مختلف برای رشد معنوی و فیزیکی پرداختهاند. در ادامه، هر یک از این متون و نقش آنها در گسترش یوگا بررسی خواهد شد:
- وداها: اولین اشارههای مکتوب به یوگا
وداها کهنترین متون مقدس هند و از اصلیترین منابع دانش یوگا محسوب میشوند. این متون، که بین ۱۵۰۰ تا ۵۰۰ قبل از میلاد نوشته شدهاند، حاوی سرودها و آموزههایی درباره فلسفه زندگی، مراقبه و پرستش الهی هستند. یوگا در وداها بهعنوان راهی برای پیوند میان انسان و نیروهای کیهانی مطرح شده و اشاراتی به مراقبه (دیانا)، ذکرهای معنوی (مانتراها) و ریاضتهای روحی در آن دیده میشود. در ریگودا، اولین نشانههای تمرینهای یوگایی در قالب دعاها و نیایشهایی برای آرامش ذهن و هماهنگی با جهان دیده میشود.
- اوپانیشادها: درک عمیقتری از یوگا
اوپانیشادها که بخشی از متون ودایی هستند، جنبههای معنوی و فلسفی یوگا را گسترش دادهاند. این متون که بین ۸۰۰ تا ۲۰۰ قبل از میلاد تدوین شدهاند، به جنبههای ذهنی و باطنی یوگا پرداخته و مفاهیمی مانند “آتمان” (خود حقیقی)، “برهمن” (حقیقت مطلق) و روشهای خودشناسی را مورد بررسی قرار دادهاند. در اوپانیشادها، یوگا به عنوان مسیری برای درک یگانگی بین آتمان و برهمن توصیف شده است. آموزههای تنفسی مانند پرانایاما و اصول مراقبه برای کنترل ذهن در این متون بهصورت مفصل توضیح داده شدهاند.
- بهاگاواد گیتا: یوگا به عنوان یک راه عملی
بهاگاواد گیتا یکی از مشهورترین متون مقدس هند است که در حدود ۲۰۰ قبل از میلاد نگاشته شده و بهعنوان راهنمای عملی برای زندگی بر اساس اصول یوگایی شناخته میشود. این متن شامل گفتگوهایی میان “کریشنا” و “آرجونا” است و یوگا را به سه دسته اصلی تقسیم میکند:
- کارما یوگا (یوگای عمل و خدمت بدون انتظار پاداش)؛
- بهاکتی یوگا (یوگای عشق و اخلاص به خدا)؛
- جنانا یوگا (یوگای دانش و خرد).
بهاگاواد گیتا تأکید میکند که یوگا فقط مجموعهای از تمرینهای جسمی نیست، بلکه راهی برای دستیابی به تعادل، آرامش ذهن و درک عمیقتر از خود و جهان است.
- یوگا سوترا: سیستماتیک شدن یوگا
یوگا سوترا که توسط “پاتانجلی” در حدود قرن دوم قبل از میلاد نگاشته شده است، یکی از مهمترین متون در ساختاردهی یوگا به عنوان یک سیستم علمی و عملی محسوب میشود. این اثر شامل ۱۹۶ سوترا (جملات کوتاه و آموزنده) است که مراحل مختلف یوگا را بهصورت گامبهگام شرح میدهد. در یوگا سوترا، یوگا در قالب هشت مرحله (آشتانگا یوگا) توضیح داده شده که شامل:
- یاما (اخلاقیات اجتماعی)؛
- نیاما (انضباط شخصی)؛
- آسانا (تمرینات بدنی)؛
- پرانایاما (کنترل تنفس)؛
- پراتیاهارا (کنترل حواس)؛
- دهارانا (تمرکز ذهن)؛
- دیانا (مدیتیشن)؛
- سامادهی (وحدت با حقیقت مطلق) است.
متون کهن هند، نقش بنیادینی در گسترش و توسعه یوگا داشتهاند. این متون همچنان منبعی ارزشمند برای پاسخ به سوال فلسفه یوگا چیست در دنیای مدرن هستند.
گسترش یوگا در آسیا و تأثیر آن بر فرهنگهای شرقی
یوگا، که در هند باستان متولد شد، در طول قرون و اعصار به سایر کشورهای آسیایی منتقل شده و تأثیرات عمیقی بر فرهنگها و جوامع مختلف شرقی گذاشت. از طریق مسیرهای تجاری، ارتباطات فرهنگی و مذهبی، یوگا به مناطق مختلف آسیای جنوبی، جنوب شرقی و شرق دور گسترش یافت.
- تاثیرات گسترش یوگا در فرهنگهای شرقی
- در هند: یوگا بهعنوان بخشی جداییناپذیر از زندگی روزمره و سنتهای مذهبی هند باقی ماند.
- در تبت: یوگا با تأثیر از تدارکات خاص تبت و آموزههای بودایی، بهویژه در شکل مدیتیشنهای عمیق و کنترل تنفس، رشد کرد.
- در چین: تأثیرات یوگا در چین با سیستمهای سنتی مانند تایچی و چیگونگ ترکیب شد و به عنوان یک روش برای تقویت سلامت جسم و ذهن مورد پذیرش قرار گرفت.
- در ژاپن: یوگا بهعنوان یک روش آرامش و بهبود سلامتی ذهن و بدن در جامعه ژاپنی مورد توجه قرار گرفت.
- در اندونزی و مالزی: یوگا با تأثیر از آموزههای هندو و بودایی، در مسیرهایی ترکیب شد که نه تنها بهعنوان یک تمرین بدنی، بلکه بهعنوان ابزاری برای تعالی معنوی مورد استفاده قرار گرفت.
گسترش یوگا در آسیا نه تنها باعث معرفی و پذیرش این تمرین در جوامع مختلف شد، بلکه بر اساس باورها، نیازها و فرهنگهای محلی بهطور چشمگیری تغییر یافت. با آگاهی از پاسخ سوال فلسفه یوگا چیست، این ورزش در هر فرهنگی بهعنوان ابزاری برای بهبود جسم و ذهن و دست یافتن به روشنبینی معنوی شناخته شد.
ورود یوگا به غرب؛ چگونه یوگا جهانی شد؟
یوگا که ریشههای عمیقی در فرهنگهای شرقی دارد، در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم به تدریج به غرب وارد شد. اولین نشانههای این ورود با مهاجرت معلمان هندی به کشورهای غربی همراه بود که در آن زمان در جستجوی جهانی شدن آموزههای معنوی خود بودند. بهویژه در آمریکا و اروپا، غربیها از جاذبههای روحی و فیزیکی یوگا آگاه شده و بهسرعت به تمرینات یوگا علاقهمند شدند. یکی از نقاط عطف مهم در این روند، سفر پاراماهانسا یوگاناندا به ایالات متحده در دهه 1920 بود که توانست مفهوم یوگا را بهعنوان یک راه برای دستیابی به آرامش ذهنی و رشد معنوی در جوامع غربی معرفی کند. در دهههای بعد، بهویژه در اواخر قرن بیستم، یوگا به سرعت در غرب محبوبیت یافت. با توجه به رویکردهای مدرنتری که در دورههای یوگا در غرب ارائه شد، این تمرین بهعنوان یک روش تکمیلی برای کاهش استرس، افزایش تمرکز و بهبود سلامت عمومی در جوامع مختلف شناخته شد.
یوگا در قرن ۲۰ و ۲۱؛ محبوبیت جهانی یوگا و شکلگیری سبکهای مدرن
در قرن بیستم و بیستویکم، یوگا بهطور چشمگیری محبوبیت جهانی پیدا کرد و از یک تمرین معنوی و مذهبی به یک رویکرد جامع برای بهبود سلامت جسمانی و روانی تبدیل شد. افزایش سطح آگاهی در خصوص فواید یوگا و ورود آن به جوامع غربی نقش زیادی در این روند ایفا کرد. در این قرنها، یوگا از مرزهای هند فراتر رفت و با اشکال مختلفی در جوامع غربی و دیگر نقاط دنیا معرفی شد. سبکهای مدرن یوگا که در این قرنها پدید آمدند عبارتند از:
- وینیاسا یوگا
- آشتانگا یوگا
- بیکرام یوگا
- آینگار یوگا
- ین یوگا
- رستورِیتیو یوگا
- کُندالینی یوگا
- آنوسارا یوگا
- پریناتال یوگا
یوگا در قرنهای بیستم و بیستویکم به یک پدیده جهانی تبدیل شد و توانست در میان فرهنگهای مختلف جایی پیدا کند. به همین دلیل است که کلاسهای یوگا رواج بسیاری پیدا کردهاند.
فلسفه یوگا چیست و چه هدفی دارد؟
فلسفه یوگا ریشه در تفکرات و آموزههای باستانی هند دارد و بر اصولی چون آگاهی، آرامش ذهن و هماهنگی بین بدن و روح تأکید میکند. یوگا بهعنوان یک سیستم معنوی، فیزیکی و روانی طراحی شده است تا فرد را به درک عمیقتری از خود و دنیای پیرامونش برساند. در فلسفه یوگا، تاکید زیادی بر کشف و بیداری “آگاهی درونی” و “خودشناسی” وجود دارد که در نهایت به انسان کمک میکند تا به وحدت و تعادل درونی دست یابد. این فلسفه با استفاده از تکنیکهایی همچون تمرینات بدنی (آسانا)، تنفس (پرانایاما) و مدیتیشن (دِهیانا) به فرد کمک میکند تا از دنیای مادی و مشغلههای ذهنی فاصله بگیرد و به درک عمیقتری از حقیقت زندگی برسد.
پس فلسفه یوگا چیست؟ دستیابی به “مکشا”؛ یعنی رهایی از چرخه بیپایان تولد و مرگ (سامسارا) و رسیدن به آگاهی و روشنفکری کامل. این رهایی نه تنها از قیدهای دنیای مادی بلکه از گرفتاریهای ذهنی و احساسی فرد است. یوگا به فرد این امکان را میدهد که با تمرکز و انضباط درونی، بر احساسات، ترسها و اضطرابهای خود غلبه کند و به دنیای درونی خود متصل شود.
کاربردهای یوگا در طول تاریخ و امروز
یوگا در طول تاریخ همواره بهعنوان یک ابزار قدرتمند برای دستیابی به سلامت جسمی، روانی و معنوی مورد استفاده قرار گرفته است. از دوران باستان تا امروز، یوگا نقشهای مختلفی ایفا کرده و از یک سنت معنوی و مذهبی به یک عمل جهانی تبدیل شده است. در ادامه تاریخچه یوگا و عملکرد آن در دوران مختلف را بررسی کردهایم:
دوران | کاربردهای یوگا |
دوران باستان | – مسیر روحانی برای رسیدن به آگاهی و خودشناسی – روشی برای رهایی از چرخه سامسارا (تولد و مرگ) – بهعنوان بخشی از متون مذهبی مانند وداها، اوپانیشادها و یوگا سوترا |
دوران کلاسیک (قرون وسطی) | – تمرکز بر مراقبه و انضباط درونی – پایهگذاری مدارس یوگا در هند – آموزش تکنیکهای یوگا به عنوان راهی برای دستیابی به مکشا (رهایی) |
قرن ۱۹ و ۲۰ | – گسترش یوگا به غرب – تأکید بر سلامت جسمی و تقویت انعطافپذیری – ورود یوگا به دنیای فیتنس و کاهش استرس |
دوران معاصر (قرن ۲۱) | – استفاده از یوگا برای سلامت روان و جسم – یوگا بهعنوان یک ابزار برای مدیریت استرس و اضطراب – ظهور سبکهای مختلف یوگا (مانند هات یوگا، آشتانگا، یوگا درمانی) برای نیازهای متفاوت افراد |
یوگا در طول تاریخ از یک مسیر معنوی و مذهبی به ابزاری برای بهبود سلامت جسمی و روانی تبدیل شده است.
یوگا و ارتباط آن با خودشناسی و معنویت
یوگا از ابتدا بهعنوان یک مسیر معنوی طراحی شده است که هدف اصلی آن رسیدن به خودشناسی و ارتباط عمیقتر با بعد روحانی انسان بوده است. این تمرینات با تأکید بر مراقبه، تنفس و حرکتهای بدنی، فرد را قادر میسازد تا با خود و دنیای درونیاش ارتباط برقرار کرده و به درک بهتری از معنای زندگی دست یابد. یوگا اینگونه به خودشناسی و معنویت کمک میکند:
- تقویت آگاهی از خود
- مراقبه و تمرکز
- ارتباط با درون
- رهایی از احساسات منفی
- روحانیت در زندگی روزمره
- ارتباط با انرژی جهانی
در کلاسهای یوگا خصوصی حضوری و آنلاین، این تمرینات به فرد کمک میکنند تا از سطح ظاهری خود فراتر رفته و به شناخت عمیقتری از خود و جهان برسد.
هشت شاخه یوگا بر اساس یوگا سوترا پاتانجلی
یوگا سوتراهای پاتانجلی یکی از متون کلاسیک و مهم در تاریخ یوگا است که بهطور دقیق و سیستماتیک اصول و شیوههای یوگا را شرح داده است. در این کتاب، پاتانجلی هشت شاخه اصلی یوگا را معرفی کرده است:
- یاما (Yama): اصول اخلاقی و اجتماعی که باید در زندگی روزمره رعایت شوند. این اصول شامل عدم خشونت (Ahimsa)، صداقت (Satya)، عدم سرکشی (Brahmacharya)، خودداری از دلبستگیهای مادی (Aparigraha) و پرهیز از سرکشی به شهوت (Asteya) هستند؛
- نیاما (Niyama): قواعد فردی و اخلاقی که فرد باید درونی کند. اینها شامل پاکیزگی (Shaucha)، رضایت (Santosha)، استقامت (Tapas)، مطالعه و تفکر (Svadhyaya) و تسلیم به اراده خداوند (Ishvara Pranidhana) هستند.
- آسانا (Asana): تمرینات بدنی که باعث تقویت و انعطافپذیری بدن میشوند و به فرد کمک میکنند تا جسم را برای مدیتیشن آماده کنند.
- پرانایاما (Pranayama): تکنیکهای کنترل نفس که به تنظیم و تقویت جریان انرژی حیاتی (پرانا) در بدن کمک میکنند.
- پراتیاهارا (Pratyahara): انصراف از حواس و جلوگیری از تاثیرات خارجی بر ذهن، که باعث میشود فرد تمرکز بیشتری پیدا کند.
- دهارانا یا دارانا (Dharana): تمرکز شدید و ثابت بر یک شیء یا فکر خاص، که به شروع فرآیند مدیتیشن کمک میکند.
- دیانا (Dhyana): مدیتیشن یا مراقبه عمیق، که در آن فرد بهطور کامل بر روی ذهن خود تمرکز کرده و آرامش و سکون درون را تجربه میکند.
- سمادی (Samadhi): حالت وحدت و آگاهی کامل که در آن فرد به تجربهای از رهایی و پیوند با حقیقت نهایی دست مییابد.
در کلاسهای یوگا خصوصی آنلاین و حضوری، هر شاخه از این هشت مرحله، بهطور خاص به جنبههای مختلف جسم، ذهن و روح پرداخته و فرد را در مسیر رسیدن به کمال و رهایی یاری میکند.
انواع سبکهای یوگا و تحول آنها در طول تاریخ
یوگا در طول تاریخ تحولاتی فراوانی داشته است و بهطور مداوم با نیازهای مختلف افراد و زمانهای مختلف هماهنگ شده است. در ادامه، انواع مختلف این سبکها را بررسی خواهیم کرد.
- یوگا سنتی در هند
- یوگا مدرن و سبکهای امروزی
در ادامه، به بررسی جزئیتر این سبکها خواهیم پرداخت.
یوگا سنتی در هند
در تاریخچه یوگا، این ورزش در هند ریشه در هزاران سال تاریخ و فرهنگ هندی دارد و بیشتر بر روی جنبههای معنوی، فلسفی و تمرینات عمیق فیزیکی تمرکز دارد. در این سبکها، هدف از یوگا تنها رسیدن به تناسب اندام نبوده، بلکه درک عمیقتری از خود، آگاهی درونی و اتحاد با حقیقت مطلق است. سبکهای یوگا سنتی در هند عبارتند از:
- هاتا یوگا: تمرکز بر روی انجام حرکات فیزیکی و تنفس برای تقویت بدن و ذهن؛
- راجا یوگا: یوگای سلطنتی با تاکید بر تأمل، مدیتیشن و کنترل ذهن؛
- بهاکتی یوگا: یوگای عشق و پرستش، استوار بر ایمان و محبت به خداوند و ایجاد ارتباط عاطفی با نیروهای الهی؛
- کریا یوگا: تمرینات با هدف پاکسازی بدن و ذهن از طریق تنفس و حرکات خاص؛
- مانترا یوگا: استفاده از مانتراها و صداها برای رسیدن به آرامش و ارتقاء سطح آگاهی؛
- کارما یوگا: یوگای عمل و انجام فعالیتهای بیمنت برای دنیای پیرامون؛
- جنانا یوگا: یوگای معرفت و دانش، رسیدن به شناخت حقیقت با تامل و تفکر فلسفی.
هر سبک از یوگا بهگونهای خاص، ابزارهایی برای تقویت رابطه فرد با دنیای درونی و بیرونیاش فراهم میآورد. در کلاسهای یوگا عمومی حضوری و آنلاین سبکهای مورد نظر شما آموزش داده میشوند.
یوگا مدرن و سبکهای امروزی
در تاریخچه یوگا، نوع مدرن آن بهطور عمده از اوایل قرن بیستم در غرب گسترش یافت و با توجه به نیازهای اجتماعی و فرهنگی امروز، دچار تغییرات زیادی شد. در یوگا مدرن، تأکید بیشتر بر جنبههای فیزیکی و روانی است، اگرچه جنبههای معنوی همچنان در برخی سبکها وجود دارد. سبکهای یوگا مدرن و امروزی عبارتند از:
- وینیاسا یوگا: این سبک از یوگا بر ترکیب هماهنگ حرکات با تنفس تأکید دارد و شامل توالیهای پویای حرکتی است که بهصورت سیال و بدون وقفه انجام میشوند؛
- آشتانگا یوگا: یک سبک فیزیکی و چالشبرانگیز که شامل شش سری از حرکات از پیش تعیینشده و هماهنگ با تنفس است و تمرکز زیادی بر روی قدرت، استقامت و انعطافپذیری دارد؛
- بیکرام یوگا: یوگای گرم که شامل ۲۶ حرکت و دو تکنیک تنفس است و در اتاقی با دمای حدود ۴۰ درجه سانتیگراد انجام میشود تا تعریق بدن را افزایش داده و به سمزدایی کمک کند؛
- آینگار یوگا: بر تراز بدن و دقت در انجام حرکات تمرکز دارد و اغلب از وسایلی مانند بلوک، کمربند و پتو برای اصلاح وضعیت بدن استفاده میشود؛
- ین یوگا: سبک آرام و مدیتیشنمحور که شامل نگه داشتن حرکات برای مدت طولانی (بین ۳ تا ۵ دقیقه) است و بر کشش عمیق بافتهای همبند بدن تمرکز دارد؛
- رستورِیتیو یوگا: سبک آرامشبخش و ترمیمی که بر استراحت عمیق بدن و ذهن تمرکز دارد و از وسایلی مانند پتو، بالش و بلوک برای پشتیبانی از بدن استفاده میشود؛
- کُندالینی یوگا: ترکیبی از حرکات فیزیکی، تمرینات تنفسی، مانتراها و مدیتیشن است که برای بیدار کردن انرژی کندالینی (انرژی درونی) در ستون فقرات طراحی شده است؛
- آنوسارا یوگا: سبکی بر پایه شادی و انرژی مثبت که بر همترازی بدن، قلب و ذهن تمرکز دارد و حرکات آن بهگونهای طراحی شدهاند که با شادی و آزادی درونی هماهنگ باشند؛
- پریناتال یوگا: یوگایی مخصوص زنان باردار که تمرینات آن برای حفظ سلامت جسمی و روحی مادر و آمادگی برای زایمان طراحی شده است.
یوگا مدرن با تأکید بر جنبههای فیزیکی و روانی زندگی روزمره، به ابزاری جامع برای بهبود سلامت جسمانی، روحی و عاطفی تبدیل شده است. این سبکها با ارائه تنوع گستردهای از تکنیکها و رویکردها، امکان مشارکت افراد با نیازها و اهداف مختلف را فراهم میآورد. در کلاسهای یوگا عمومی آنلاین و همچنین حضوری تمامی این سبکها آموزش داده میشوند.
چه تفاوتی بین یوگا سنتی و یوگا مدرن وجود دارد؟
یوگا سنتی و یوگا مدرن دو رویکرد متفاوت در تمرین یوگا هستند که هرکدام اهداف و روشهای خاص خود را دارند. یوگا سنتی بهطور عمیق با فلسفه، معنویت و خودشناسی ارتباط دارد و بیشتر بر جنبههای روحانی و درونی تمرکز میکند. از سوی دیگر، یوگا مدرن بهطور عمده بر جنبههای فیزیکی و درمانی تمرکز دارد. تفاوتهای اساسی بین این دو سبک را میتوان در جدول زیر مشاهده کرد:
ویژگی | یوگا سنتی | یوگا مدرن |
هدف اصلی | خودشناسی، معنویت و رشد روحی | تناسب اندام، آرامش و مدیریت استرس |
مبنا و فلسفه | پیروی از متون کهن مانند اوپانیشادها و وداها | بیشتر بر اصول فیزیکی و روانی تمرکز دارد |
تمرکز | توازن میان بدن، ذهن و روح | بیشتر بر بدن و ذهن (سلامت فیزیکی و روانی) |
روشهای تمرینی | شامل تمرینات روحانی مانند مدیتیشن و پرانایاما | عمدتاً تمرینات بدنی (آسانا) و تنفس |
زمان و تداوم | بیشتر بهعنوان یک سبک زندگی و روزمره | معمولاً جلسات هفتگی یا دورهای |
پیشینه و ریشهها | ریشه در فلسفههای باستانی هند (هندوئیسم، بودیسم) | بهطور عمده در غرب و با تأثیرات هندی توسعه یافته |
مدرس | معلم با تخصص در فلسفه یوگا و تجربه معنوی | مربی با تمرکز بر فیزیک بدن و تناسب اندام |
مکان تمرین | در معابد، آشرامها و محیطهای معنوی | استودیوهای یوگا و فضای ورزشی |
انتخاب بین این دو بستگی به اهداف فردی و نیازهای شخصی دارد و هرکدام میتوانند در بهبود کیفیت زندگی تأثیرگذار باشند.
سخن آخر اسانا
در نهایت، در تاریخچه یوگا، این ورزش بهعنوان یک مسیر جامع برای رشد جسمی، ذهنی و معنوی، هم در سبکهای سنتی و هم در سبکهای مدرن، تاثیرات عمیقی بر زندگی افراد میگذارد. هر کدام از این رویکردها با توجه به اهداف خاص خود میتوانند تجربههای متفاوتی را ارائه دهند. در دنیای امروز، کلاسهای یوگا اسانا که بهصورت آنلاین و حضوری در دسترس هستند، فرصتی عالی برای بهرهمندی از این تمرینات فراهم میآورند. این کلاسها به افراد این امکان را میدهند که بدون محدودیت مکانی و زمانی از فواید یوگا بهرهمند شوند و بهطور همزمان به تناسب اندام و آرامش ذهنی دست یابند.
دیدگاهتان را بنویسید