در شرایطی که نرخ ابتلا به زوال عقل در سراسر جهان رو به افزایش است، بسیاری از مردم به دنبال راه‌هایی برای حفظ سلامت مغز و پیشگیری از بیماری‌های شناختی هستند. اکنون پژوهشی جدید از دانشگاه هاروارد، که نتایج آن در نشست سالانه انجمن تغذیه آمریکا ارائه شده است، نشان می‌دهد که یک تغییر ساده در رژیم غذایی می‌تواند نقش چشمگیری در کاهش خطر مرگ ناشی از زوال عقل داشته باشد: مصرف منظم روغن زیتون.
ثبت نام در کلاس‌های یوگا آسانا 
بررسی ارتباط مصرف روغن زیتون و مرگ ناشی از زوال عقل
در این تحقیق بلندمدت، پژوهشگران داده‌های مربوط به بیش از ۹۲ هزار نفر از کارکنان حوزه سلامت را بررسی کردند که از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۸ تحت نظر بوده‌اند. شرکت‌کنندگان در زمان شروع مطالعه به طور میانگین ۵۶ سال داشتند و در طی ۲۸ سال پیگیری، حدود ۵ هزار نفر از آنان به دلیل ابتلا به زوال عقل درگذشتند.
نتایج نشان داد افرادی که روزانه بیش از ۷ گرم روغن زیتون (حدود نصف قاشق غذاخوری) مصرف می‌کردند، در مقایسه با کسانی که به‌ندرت یا هرگز از این روغن استفاده نمی‌کردند، ۲۸ درصد کمتر در معرض خطر مرگ ناشی از زوال عقل بودند. نکته قابل توجه آن‌که این کاهش خطر، مستقل از کیفیت کلی رژیم غذایی و حتی عوامل ژنتیکی نظیر ژن APOE ε4 گزارش شده است.
جایگزینی ساده اما مؤثر: روغن زیتون به جای مارگارین و مایونز
یکی از نکات جالب این تحقیق آن است که حتی یک تغییر جزئی در نوع چربی مصرفی روزانه می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. محققان دریافتند جایگزینی تنها ۵ گرم مارگارین یا مایونز با مقدار مشابهی از روغن زیتون می‌تواند خطر مرگ ناشی از زوال عقل را بین ۸ تا ۱۴ درصد کاهش دهد. این یافته، حتی در صورت عدم تغییر سایر بخش‌های رژیم غذایی، همچنان صادق بود.
چرا روغن زیتون برای مغز مفید است؟
روغن زیتون سرشار از چربی‌های تک‌غیراشباع و ترکیبات آنتی‌اکسیدانی است که نقش مهمی در کاهش التهاب و محافظت از سلول‌های عصبی دارند. این ترکیبات می‌توانند از سد خونی-مغزی عبور کرده و به بهبود عملکرد آن کمک کنند؛ سدی که تخریب آن یکی از عوامل کلیدی در بروز بیماری‌های تحلیل‌برنده عصبی مانند آلزایمر به شمار می‌رود.
در مطالعات قبلی نیز اثرات مثبت روغن زیتون تأیید شده بود. برای مثال، پژوهشی که در سال ۲۰۲۲ در نشریه Nutrients منتشر شد، نشان داد که مصرف روزانه ۳۰ میلی‌لیتر روغن زیتون فرابکر به مدت شش ماه در افراد مبتلا به اختلال شناختی خفیف، بهبود قابل توجهی در شاخص‌های رفتاری و بالینی مربوط به زوال عقل ایجاد کرد. این مطالعه همچنین به بهبود عملکرد سد خونی-مغزی با کمک روغن زیتون اشاره کرده بود.
چگونه مصرف روغن زیتون را در رژیم روزانه بگنجانیم؟
افزودن روغن زیتون به رژیم غذایی بسیار ساده است. می‌توانید از آن به جای مارگارین یا مایونز در غذاها و ساندویچ‌ها استفاده کنید، یا در تهیه سالاد و پخت‌وپز آن را جایگزین روغن‌های گیاهی فرآوری‌شده نمایید. حتی استفاده روزانه از یک قاشق چای‌خوری روغن زیتون نیز می‌تواند گامی مؤثر در راستای حفظ سلامت مغز باشد.
در کنار این اقدام ساده، استفاده از مکمل‌های حاوی ترکیبات مؤثر بر حافظه نظیر سیتیکولین یا رسوراترول نیز می‌تواند به حفظ عملکرد شناختی در سنین بالا کمک کند. اگر در این زمینه تازه‌کار هستید، فهرست مکمل‌های تقویت‌کننده حافظه می‌تواند نقطه شروع خوبی برایتان باشد.
شروعی کوچک برای تأثیری بزرگ
هرچند این مطالعه از نوع مشاهده‌ای است و نمی‌تواند رابطه‌ای علت و معلولی را به طور قطعی اثبات کند، اما شواهد علمی موجود به طور پیوسته از فواید قابل توجه روغن زیتون برای سلامت مغز حمایت می‌کنند. از کاهش التهاب و فشار خون گرفته تا بهبود عملکرد سد خونی-مغزی، روغن زیتون یکی از عناصر کلیدی در رژیم غذایی مدیترانه‌ای به شمار می‌رود؛ رژیمی که همواره با طول عمر و عملکرد شناختی بهتر همراه بوده است.
در نهایت، چه در سنین جوانی باشید و چه در دوران میانسالی، هیچ‌گاه برای ایجاد تغییرات کوچک اما مؤثر در رژیم غذایی دیر نیست. جایگزینی روغن‌های ناسالم با روغن زیتون، گامی ساده اما مهم در مسیر حفظ سلامت مغز و پیشگیری از زوال عقل خواهد بود.
منبع: mindbodygreen
دیدگاهتان را بنویسید